16 listopada 2018, piątekCzym dla wojska jest piosenka? "... świętem największym, druhem, wiernym przyjacielem, chlebem powszednim, łykiem wody w dzień upalny, błękitem nieba, ciepłym piecem, zapachem domu" - odpowiedział - jakże trafnie - na to pytanie Jerzy Bekker, autor piosenki napisanej do muzyki Jacka Szczygła, która w wykonaniu Krzysztofa Krawczyka w 1975 roku zdobyła Złoty Pierścień na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu.
Od wieków zdawano sobie sprawę, że muzyka i pieśń dostarczają pięknych wrażeń artystycznych. Są one znakomitą lekcja patriotyzmu, rozpalając świętą miłość kochanej Ojczyzny. Ich rolę w życiu każdego człowieka, a żołnierza w szczególności, dostrzegano w okresie międzywojennym i na wszystkich frontach II wojny światowej.
Miłość i tęsknota do rodzinnych stron, do domu rodzinnego i najbliższych osób, to uczucia naturalne. Wiążą się one w szerszym wymiarze z miłością do swojego kraju, przywiązaniem do sztandaru i barw narodowych, ze znajomością i poszanowaniem dla tradycji i ze rozumieniem konieczności obrony Ojczyzny, gdy zajdzie taka potrzeba. Poeci i kompozytorzy potrafili pięknie łączyć te elementy, aby zagrzewać do boju, osłabiać ból rozstania, dodawać sił oraz dawać wytchnienie utrudzonym wiarusom.
Taką rolę spełniały również piosenki żartobliwe, a nawet rubaszne przyśpiewki, tworzone przez samych żołnierzy. W krakowskim tygodniku "Nowości ilustrowane" z 1916 roku można było przeczytać: "Muzyka to jakby matka żołnierza. Pociesza, pokrzepia, czuwa przed niebezpieczeństwem, ostrzega, budzi ze snu, na śniadanie wzywa, zwołuje do zebrania zbiórki, kołysze do snu, wzywa do wytrwania i głosi zwycięstwo... "
Piosenka to przyjaciel żołnierza – i tego sprzed lat, i tego, który służy w armii dziś, ale nie było i chyba nie ma polskiego domu, w którym by nie znano i nie śpiewano patriotycznych pieśni i żołnierskich piosenek.
Oddajemy do rąk Państwa płytę wydaną tuż przed jubileuszem stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości, a także stulecia powołania biskupstwa polowego w Polsce. Płyta zawiera utwory, które przetrwały próbę czasu. Żyjąc już własnym życiem, zapisały się one na stałe w pamięci słuchaczy i chętnie są słuchane od wielu, wielu lat.
Nagrania archiwalne piosenek pochodzą z zasobów Polskiego Radia i Polskich Nagrań. Wykonawcami są znani artyści m. in. : Bernard Ładysz, Barbara Nieman, Kazimierz Pustelak, Michał Szopski, Stanisław Mikulski. Niektóre piosenki, zdawać by się mogło, nieco przestarzałe jak: "Serce w plecaku", "Piechota", "Na strażnicy", czy wiązanka piosenek z okresu międzywojennego, wciąż poruszają swoim pięknem. Nie ustępują tym, które wykonywane są w nowoczesnych opracowaniach muzycznych m. in. : "Powołanie", "Po ten kwiat czerwony" czy "Gdy nasi chłopcy maszerują".
Niech nadal w każdym zakątku naszej Ojczyzny, ale i poza jej granicami – tam, gdzie biją polskie serca, brzmi żołnierska i patriotyczna pieśń.
Lista utworów:
1. Wiązanka Piosenek Żołnierskich Okresu Międzywojennego
- Wszystko mi jedno, sł. i muz. trad.
- Miała matula sł. i muz. trad.
- Wojenko, wojenko, sł. Feliks Gwiźdź, muz. trad.
- Przybyli ułani pod okienko, sł. i muz. trad.
- O mój rozmarynie, sł. Wacław Denhoff-Czarnocki, muz. trad.
- Jeszcze jeden mazur, sł. Ludwik Ksawery Pomian-Łubiński, muz. Fabian Tymolski
- Białe róże, sł. Kazimierz Wroczyński, Jan Emil Lankau, muz. Mieczysław "Kozar" Słobódzki
- Ułan i dziewczyna, sł. Franciszek Kowalski, muz. Wenzel Robert Gallenberg
- Hej, hej ułani, sł. i muz. trad.
- Jak to na wojence ładnie, sł. i muz. trad.
Wykonawcy: Zofia Lupertowicz - sopran, Barbara Brun –Barańska – alt, Michał Szopski - tenor, Bernard Ładysz - bas , chór i orkiestra symfoniczna centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, dyr. Teodor Ratkowski.
2. Serce W Plecaku, sł. i muz. Michał Zieliński
Wykonawcy: Kazimierz Pustelak – tenor, Chór Męski i Orkiestra Polskiego Radia, dyr. Jerzy Kołaczkowski.
3. Piechota, sł. i muz. Leon Łuskino
Wykonwacy: chór i orkiestra symfoniczna Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, dyr. Benedykt Konowalski.
4. Na Strażnicy, sł. Mirosław Łebkowski, muz. Edward Olearczyk
Wykonawcy: chór męski Czejanda, sekcja rytmiczna.
5. Polny Kwiat, sł. Wiesław Rustecki, muz. Antoni Szaliński
Wykonawcy: Barbara Nieman – sopran, Kazimierz Pustelak – tenor, chór i orkiestra Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, dyr. Benedykt Konowalski, kier. chóru Lucjan Mazurek.
6. Kołysanka Matki, sł. Ernest Bryll, muz. Katarzyna Gartner
Wykonawcy: Urszula Narbut – sopran, chór i orkiestra Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, dyr. Włodzimierz Porczyński.
7. Nie Zobaczysz Matko Syna, sł. Ernest Bryll, muz. Katarzyna Gartner
Wykonawcy: Bernard Ładysz bas, chór i orkiestra Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, dyr. Włodzimierz Porczyński.
8. Był Taki Czas sł. Wojciech Młynarski, muz. Jerzy Matuszkiewicz
Wykonawcy: Stanisław Mikulski – śpiew, Orkiestra Rozrywkowa dyr. Leszek Bogdanowicz.
9. Żołnierze, My Żołnierze, sł. Tadeusz Kubiak, muz. Marek Sewen
Wykonawcy: chór męski Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, dyr. Lucjan Mazurek, Warszawska Orkiestra Polskiego Radia i Telewizji, dyr. Włodzimierz Kamirski.
10. Powołanie, sł. Jerzy Kleyny, muz. Katarzyna Gartner
Wykonawcy: Roman Kogut – śpiew, grupa kameralna Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, kier. muz. Mirosław Racewicz.
11. Po Ten Kwiat Czerwony, sł. Bronisław Brok, muz. Jerzy Wasowski
Wykonawcy: Julia Pietraszewska – śpiew, grupa kameralna Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, kier. muz. Mirosław Racewicz.
12. Gdy Nasi Chłopcy Maszeruja, sł. Jadwiga Urbanowicz, muz. Henryk Kuczyński
Wykonawcy: Wiktor Szymonowicz – śpiew, grupa kameralna Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, kier. muz. Mirosław Racewicz.
13. Wiązanka Piosenek Żołnierskich Okresu Powojennego
- Szli na zachód osadnicy, sł. Jacek Kasprowy, muz. Jan Tomaszewski
- Do woja marsz, do woja, sł. Maria Terlikowska, muz. Edward Pałłasz
- Przyjedź mamo na przysięgę, sł. Edward Fiszer, muz. Henryk Klejne
- To kompania idzie nasza, sł. Tadeusz Margot, muz. Włodzimierz Ścisłowski
- Gdy śpiewa wojsko, sł. Maria-Magdalena Mikulin-Nowak, muz. Zbigniew Nowak
- Witaj dniu, sł. Mirosław Łebkowski, Stanisław Werner, muz. Tadeusz Margot
- Nie ma mocnych na żołnierza, sł. Wiktor Leliwa, muz. Filip Nowak
- Nasza kompania, Renata Maklakiewicz, muz. Ryszard Siwy
Wykonawcy: chór Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego, dyr. Lucjan Mazurek, Orkiestra Polskiego Radia i TV w Łodzi, dyr. Henryk Debich.
