11 grudnia 2020, piątekNa płycie "Bajgelman. Get to Tango" utwory z czasów międzywojnia przeplatają się z muzycznymi zapiskami z łódzkiego getta. Historia Dawida Bajgelmana opowiedziana jest charakterystycznym brzmieniem Bester Quartet oraz polskich wokalistów jazzowych: Grażyny Auguścik, Doroty Miśkiewicz i Jorgosa Skoliasa.
Bajgelman odczytany przez Bestera to tanga przywodzące skojarzenia z językiem Astora Piazzolli, jak w otwierającym album utworze Der weg cum glik (Droga do szczęścia) czy przeplatanej eterycznym motywem trąbki interpretacji Nit kajn rożinkes (Nie ma już rodzynek) i pełnym temperamentu Grzechu. Dalej muzyka staje się bardziej otwarta, zapraszając do wspólnej improwizacji oraz dialogu głosów i instrumentów, z popisami wokalnymi Jorgosa Skoliasa i Doroty Miśkiewicz w Ich ganwe in der nacht (Kradnę nocą) czy w utworze Josl-ber (Patriota). Napisana w getcie Kinder jorn w interpretacji Grażyny Auguścik staje się subtelną balladą-perełką z pięknymi partiami solowymi wiolonczeli i akordeonu. Kołysanka Mach cu di ejgelech (Oczęta swoje zmruż) rozpisana została na trójkę wokalistów i trzy języki, memento w jidysz, po angielsku i po polsku. Wspólnym mianownikiem albumu jest tango, muzyczny język zrodzony w ubogich dzielnicach Buenos Aires, powstały ze spotkania latynoskiego temperamentu z instrumentarium i bagażem doświadczeń emigrantów z Europy Środkowo-Wschodniej przełomu XIX i XX wieku.
Muzyka żydowska to ogromny zbiór, w którym mieszczą się: muzyka chasydzka, sefardyjska i mizrachi, muzyka wiejska i miejska, religijna i świecka, dawna i najnowsza, dziecięca wyliczanka i symfonia. Istotna część tego zbioru powstawała i rozbrzmiewała przez stulecia na ziemiach polskich. Nosili ją w sobie polscy Żydzi: kompozytorzy, poeci, kantorzy i piosenkarze. Zagłada odebrała im życie i głos. Po latach nieobecności muzyka żydowska wraca do polskiej kultury. Album "Bajgelman. Get to Tango" odsłania przed nami kolejny tomik z tej ciemnej sali biblioteki niepamięci.
Lista utworów:
1. Der weg cum glik | Droga do szczęścia | The Road to Happiness
2. Nit kajn rożinkes | Nie ma już rodzynek | No More Raisins Left
3. Klejner wolkn | Mała chmurko | Little Cloud
4. Grzech | Sin
5. Cygajner lid | Cygańska pieśń | Gypsy Song
6. Ich ganwe in der nacht | Kradnę nocą | I Steal by Night
7. Kinder jorn | Dziecięce lata | Childhood Years
8. Jidn szmidn | Żydzi kują | Jews Are Hammering
9. Josl-ber | Patriota | A Patriot
10. Mach cu di ejgelech | Oczęta swoje zmruż | Close Your Eyes
