10 czerwca 2016, piątekZ twórczości Bartłomieja Pękiela zachowało się w źródłach blisko trzydzieści utworów. (. . . ) Trzon twórczości Pękiela stanowią religijne utwory wokalne i wokalno-instrumentalne. Są wśród nich msze i motety komponowane zarówno w barokowym stylu koncertującym, jak i sięgającym korzeniami poprzedniej epoki stylu polifonii a cappella. Z inwentarzy wynika, że tworzył również inne gatunki religijne, m. in. litanie. Utworem wyjątkowym w skali polskiego baroku jest utrzymany w stile moderno, zbliżony gatunkowo do wczesnej kantaty jego dialog Audite mortales (. . . )
W ocenie twórczości Pękiela podkreślane są przede wszystkim dwie cechy jego stylu, widoczne zarówno w wokalno-instrumentalnych dziełach koncertujących, jak i utworach w stylu polifonii a cappella. Pierwsza to mistrzowskie operowanie technikami polifonicznymi, na co od dawna zwracają uwagę i muzykolodzy, i muzycy-wykonawcy. „Wirtuozerię” kontrapunktyczną Pękiela można wiązać nie tylko z faktem, że był on świetnym organistą, ale również z wysokimi wymaganiami stawianymi członkom kapeli królewskiej (. . . ) Drugą istotną cechą jest biegłość kompozytora w posługiwaniu się barokowym językiem figur retoryczno-muzycznych, służących podkreślaniu treści tekstu słownego. W świetle najnowszych badań nad stosowaniem tej sztuki przez kompozytorów staropolskich jawi się Pękiel jako twórca najwybitniejszy, posługujący się najbogatszym zasobem środków służących dźwiękowej interpretacji słów i wzmacnianiu zawartych w nich treści.
Nagrane utwory stanowią „wizytówkę” tego nurtu twórczości Bartłomieja Pękiela, który w jego czasie był określany pojęciemstile antico lub prima pratica. Są jednocześnie świadectwem, że w ramach stylu nawiązującego do tradycji (także miejscowej – w tym przypadku wawelskiej) mogą powstawać dzieła podobne a jednocześnie odmienne, jak mało dotychczas znana Missa secundai słynna Missa Pulcherrima czy na poziomie mniejszych form – efektowny wyrazowo motet Assumpta est i „linearny” nie tylko w konstrukcji Sub tuum praesidium.
Elżbieta Zwolińska
Lista utworów:
Missa Secunda
1. Kyrie
2. Gloria
3. Credo
4. Sanctus
5. Agnus Dei
6. Ave Maria
7. Sub tuum praesidium
8. Assumpta est Maria
Missa Pulcherrima
9. Kyrie
10. Gloria
11. Credo
12. Sanctus
13. Agnus Dei
14. Magnum nomen Domini
15. Resonet in laudibus
