24 października 2012, środaOkrzyki pogromowe są dziełem porażającym swą grozą, moralnym okrucieństwem opowieści o wojennej partyzantce i powojennych morderstwach. Ale są także kamieniem milowym na drodze, jaką przeszła polska etnografia, która w ciągu najwyżej paru pokoleń z poczciwej wiedzy o obyczajach i strojach ludu przeobraziła się w naukę (zwaną też antropologią), łamiącą najgłębiej ukryte kody kultury i mitu. Etnograf jest dzisiaj jak detektyw, który wysłuchując opowieści uczestników i świadków epoki, dowiaduje się o nich, o ich czynach i o ich myśleniu, rzeczy, jakich oni sami o sobie wiedzieć nie chcą i nie mogą, a jakie zdradza ich język, ich porzekadła, ich modlitwa, ich lęk, ich krzyk. Etnograf, jak historyk, żywi się dzisiaj wszystkim: relacją ustną i odszukaną w archiwum, starożytną legendą i protokołem sądowym. Joanna Tokarska-Bakir jest niezrównanym przewodnikiem po tej krainie rzeczy mglistych.
